دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

مسمط بهاریه در مدح و ستایش مولای متقیان علی (ع)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 باز زنو زد بهار، خیمه به طرف دمن                                 باز زنو یافت زیب، سبزه صحن چمن ز لاله و ضیمران، ز لادن و نسترن                                      آید و آرد نسیم، شمیم مشک ختن و یا که بگسسته حور ز گیسوان تارها باز پراکند مشک، بنفشه اطراف جو                                  باز برافروخت چهر، شقایق مشکبو باز زنو بى‏نقاب، گل به چمن کرد رو                              باز نسیم صبا، مى‏ وزد از چار سو نهفته اندر به ناف، نافه تاتارها باز زنوروز جم، زمانه فیروز شد                                باز زمین، سبز بخت، ز فرّ نوروز...

نامه‌ی چهارم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از افاضل نوشته سلام علی تلک المعاهد انّها شریعه وردی او مهبّ شمالی(1) بعد، سلام علی ابراهیم انّه اوّاه حلیم(2)، چندی است که از گلزار ابراهیم نسیم خلّتی(3) فرا نمی‌وزد و سلام مودّتی و پیام محبّتی نمی‌رسد؛ گویی کریمه‌ی: برداً و سلاماً(4)، از صفحه‌ی خاطر آن عزیز مهربان فراموش است و یا آیه‌ی: ابراهیم‌الذی وفّی(5) و اِنّ ابراهیمَ کانَ امّهً قانتا(6)، بر مصحف(7) ضمیر گرامی غیر منقوش کَأَنَّ لم یکنْ بین‌الحَجونِ إِلی الصَّفا  أَنیسٌ، وَلم یَسْمُر بمکّه سامِرُ(8) ما...

سیدابراهیم
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر دلاورانی که در عصر ناصرالدین شاه قاجار در این شهر می‌زیست می‌توان از مرحوم پهلوان سیدابراهیم نام برد. ایشان ناطقی توانا، زاهدی پارسا و شب زنده‌دار، دلاوری با بازوانی قوی و فولادین و قامتی بلند و کشیده و سینه‌ای ستبر داشت که همچون خورشید بر تارک این دیار می‌درخشید و همواره خواب را از چشم حرامیان می‌ربوده و در دفاع از حقوق مظلومان و محرومان جامعه از هیچ کوششی دریغ ‌نمی‌کرد. او بیست و یک بار...

حاج میرزا عبدالرحیم طبیب نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است.   حاج میرزا عبدالرحیم فرزند حکیم محمدکاظم نی‌ریزی یکی از اطبای معروف فارس بوده است. کتاب قانون ابوعلی‌سینا، دانشمند شهیر ایران از جانب سلطان محمد، پادشاه مقتدر عثمانی به یکی از پزشکان ایرانی هدیه می‌شود. این کتاب پس از فوت او به مالکیت پدر حاج میرزا عبدالرحیم طبیب درمی‌آید که پس از فوتش به پسرش  به ارث می‌رسد. میرزا عبدالرحیم از این کتاب بهره‌ فراوان برد و بر معلومات خود افزود...

در مدح و ستایش امام زمان (عج)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 پرده برفکند از چهر، آفتاب نورانى              زد به بام چارم چرخ، نوبت جهان بانى بر قلمرو آفاق، زد صلاى سلطانى                هدهد صبا افراشت، پرچم سلیمانى   بلبل سحر برداشت، پرده نوا خوانى   آفتاب عالم تاب، شد به خشک و تر تابان         برّ و بحر و کوه و در، جمله در برش یکسان شد به جمله ذرات، نوربخش و زر افشان            ...

غزلیات شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » غزلیات »
 غزلیات صداى عشق، که  در داد در جهان مارا ؟                                                    که  سوخت زآتشِ غم، عاشقان شیدا را ؟ چه باده بود که در جام ریخت ساقى عشق ؟                                                   که مى نخورده شکستیم جام صهبا را             چه شاهدى شکر افشان بود به بزم نشاط                                                     که زنده مى‏ کند از لعل لب، مسیحا را فروغ عشق که افتاد بر رخ یوسف                                  ...

زیج کبیر و زیج صغیر (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 از این دو اثر نسخه‏ اى در دست نیست. نخستین کسى که از این دو رساله نام برده، ابن‏ ندیم است . ابوریحان بیرونى نیز در القانون المسعودى و افرادالمقال  از این رساله ‏ها استفاده کرده و در موارد متعدد آنها را مورد استناد قرار داده است.      در کتاب طبقات الامم از زیج کبیر سخن به میان آمده است .     در اینجا بخش هایى از القانون المسعودى را که به زیج ابوالعباس نیریزى استناد کرده، نقل مى‏کنیم:      «مسئله:...

نامه‌ی هشتم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
سواد رقمی است که مرحوم شمس‌المعالی نوشته چون از روزی که قادر بی‌چون و حاکم حُکمِ: کن‌فیکون (۱)، دیباچهٔ کتاب دارایی جهان را به نام نامی شهریار تاجدار موشّح (۲) ساخته و افسر فرمانروایی کیهان را به تارک (۳) مبارک پادشاه صاحب قِران مطرّز (۴) داشته دانشوران جهان را شهدِ نشاط در کام و صهبایِ (۵) مراد در جام است ما نیز به جهت تکثیر دعاگویان و توفیر (۶) شکرگزاران این دولت قوی مکنت و سلامتی ذاتِ اقدس و وجودِ مقدس، همت بر ترفیهِ...

نامه‌ی سوم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از اکابر نوشته: فهرست عرض و استدعای(1) بنده‌ی مستمند و داعی نیازمند دولتخواه بلا اشتباه فلان آنکه چون اهل این شهر از صغیر و کبیر و برنا و پیر مراتب مرحمت و التفات سرکار والا نسبت به این افتاده ضعیف استدراک(2) کرده‌اند خصوصاً حکایت وعده‌ی التفاتی که در باب فلان فرمایش شد که التفات شود خلق شیراز هم غالباً فضول و هرزه‌اند بی‌خود در مقام سئوال و تحقیق حال برمی‌آیند و از بیگانه و...

مسمّطی از مرحوم درویش طریقی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » درویش طریقی »
                                                                                                                        سیل‌آباد از زمانی‌که شده جای به سیل‌آبادم                        راستی دامن...